Osman CAN
Türkiye’de Zabıta teşkilatının kuruluşunun 199 uncu yıl dönümü nedeniyle Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin zabıta ekibi ile bir araya geldi.
Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin Zabıta teşkilatının Belediyelerin kolu olduğunu belirterek “ Tarihi bir kuruluş, 199 yıldır yaşayan ve yaşatılan bir kurum, bu kurum yerel yönetimler belediyelerin bir koludur “ dedi.
TARİHÇESİ
Padişah II. Mahmud tarafından 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasıyla beraber ihtisab ağalığı da kaldırıldı. Bunun yerine 4 Eylül 1826'da İhtisab Nezareti (Bakanlığı) kuruldu. O nedenle, 4 Eylül 1826 tarihi bugünkü zabıta teşkilatının kuruluş tarihi olarak kabul edilir.
Ülkemizde zabıta teşkilatının kökeni, Türk devlet geleneğinde ve İslam kültüründe önemli bir yeri bulunan, pazarlara ve pazarcılara uygulanan bir vergi türü olan ihtisab sistemine dayanır. İhtisab aynı zamanda İslâm ülkelerinde genel ahlâkı, kamu düzenini korumak ve denetlemekle görevli bir kurumdur.
Osmanlı döneminde günümüz belediye zabıtasına en yakın görevleri kadılar yerine getirirdi. Her kadının yanında bir de icra ve infazlardan sorumlu ihtisab ağası (muhtesib) görevlendirilirdi. O dönemlerde kadılar, ihtisab ağalarıyla birlikte çarşı ve pazardaki güvenliği, temizliği, malların fiyatlarını ve kalitesini denetlerdi. İhtisab ağası (muhtesib), piyasaların düzenlenmesinde ve vergilendirilmesinde kadı yetkisiyle etkin bir role sahipti.