Mustafa BAYRAK
Rize Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Arslan çayda yaşanan sorunun üreticiden kaynaklandığını taban fiyatın düşmesi karşısında üreticinin hasada ara vermesi gerektiğini söyledi.
Rize Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Arslan ilçe ziraat odaları başkanları ve yönetim kurulu ile birlikte düzenlediği basın toplantısında “Çay sektöründe her yıl yaşadığımız sorunları, bu yıl da çok yoğun bir şekilde yaşıyoruz. Çay hasadı, elle başlayan bir serüvenken; önce çay makası, ardından makineli tarımla yoğun bir şekilde hasat ettiğimiz bir hale geldi. Makineli tarım, işçi sorununu en aza indirdi, evet; yabancı işçilere verdiğimiz ücretin yurt dışına çıkmasını engelledik. Fakat makineli tarımla yapılan hızlı hasat, bugün sektörü tıkamış durumdadır. ÇAYKUR’un günlük 9 bin 200 ton olan işleme kapasitesi, özel sektörle birlikte toplamda 16 bin ton seviyelerine ulaşsa da, üreticilerimiz tarafından toplanan 25 bin tonun üzerindeki yaş çay, işlenemez hale gelmiştir. Bu da özel sektör kapılarında yığılmalara neden olmuş, taban fiyatın altında ciddi fiyat düşüşleri yaşanmıştır” dedi.
“ÖZEL SEKTÖRE FIRSAT VERİLMEMELİ”
Arslan açıklamasında “Üreticilerimizin yoğun hasat yapması sonucu oluşan bu problemi fırsata çeviren özel sektörün, taban fiyatın altında alımlar yaptığını görmekteyiz. Özel sektöre çok fazla yüklenmek istemiyorum; fakat eğer bu çayı işleyemiyorsanız, taban fiyatın altında aldığınızda nasıl işliyorsunuz? Buradan özel sektör firma sahiplerine seslenmek istiyorum: Eğer işleyemiyorsak, o gün çay satın almayalım. Üretici de bu durumu fark ederek hasada ara versin” dedi.
“BİRLİKTE HAREKET ETMELİYİZ”
Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Arslan “Bu teşkilatlanmayı ÇAYKUR, muhtarlar, ziraat odaları ve üreticiler olarak hep birlikte yürütmeliyiz. Özel sektör, bu yığılmaları düşük fiyattan almaya devam ettiği sürece hem kalitesiz çay üreteceğiz hem de sektör tıkanma noktasına gelecektir. ÇAYKUR, tüm çayı alacağına dair açıklama yapmıştı; ancak onun da günlük 9 bin tonluk bir işleme kapasitesi var. Eğer biz 20 bin ton çayı ÇAYKUR’a satmaya çalışırsak hem kendi çayımıza hem de yaş çaydan üretilecek kuru çayın kalitesine zarar vermiş oluruz” dedi.
“PLANLAMA YAPMALIYIZ”
Arslan “Biz üreticiler, bu planlamayı yapmak zorundayız. Kendi planlamamızı kendimiz yapmadığımız sürece fırsatçılara zemin hazırlamış oluruz. Bu nedenle, lütfen hasat dönemine ara verelim. Önümüz Kurban Bayramı; çiftçilerimiz bayrama kadar çayı bitirmek istiyor, ancak böyle bir anlayış olmamalı. Bu kadar kısa sürede bu kadar yoğun hasadı işlememiz mümkün değildir. İşleyemediğimiz için hem taban fiyatın altında alımlardan üretici zarar görecek hem de kuru çay kalitesi düşecektir. Burada herkesin sorumluluğu vardır: ÇAYKUR’un, bölge muhtarlıklarının ve ziraat odalarının” dedi.
“MAYIS AYI SORUN YAŞIYORUZ”
Arslan “Mayıs çayında genellikle bu problemleri yaşamıyoruz. Don nedeniyle rekoltede düşüş olmasına rağmen bugün bu yığılmayı yaşıyorsak, ikinci ve üçüncü sürgün dönemlerinde çok daha büyük problemler yaşayacağız. İkinci sürgün öncesi, muhtarlar, ÇAYKUR, ziraat odaları, borsa ve özel sektör hep birlikte bir eylem planı hazırlamalıyız. Bu eylem planı için herkes masaya oturmak zorundadır. Oturmayanlar, özel sektörü ezmek isteyen fırsatçılardır. Şu an yaşadığımız yoğunluk sürecini yalnızca tek bir şekilde atlatabiliriz: Çayı en iyi saklama koşulu, dalında saklamaktır. Rizeli hemşerilerim, değerli çiftçiler; lütfen üretime ara verelim. Azami şekilde, ÇAYKUR kotaları kadar hasat yapalım ve bu süreci hep birlikte düzlüğe çıkaralım. Eğer biz kotalarımız kadar hasat yapmaz, işleme kapasitesinin üzerinde hasada devam edersek taban fiyatın altında alımlar gerçekleşecektir. Lütfen bir iki gün hasada ara verelim. Eskisi gibi taban fiyat üzerinde alımların gerçekleştiğini hep birlikte göreceğiz. Bu planlamayı ilk olarak biz üreticiler yapmalıyız. Hasat dönemini dalında bekleterek süreyi uzatmak zorundayız. Aksi takdirde fırsatçılar, elimizden ekmeğimizi alacaktır. Çay sektöründe her yıl yaşadığımız sorunları, bu yıl da çok yoğun bir şekilde yaşıyoruz. Çay hasadı, elle başlayan bir serüvenken; önce çay makası, ardından makineli tarımla yoğun bir şekilde hasat ettiğimiz bir hale geldi. Makineli tarım, işçi sorununu en aza indirdi, evet; yabancı işçilere verdiğimiz ücretin yurt dışına çıkmasını engelledik. Fakat makineli tarımla yapılan hızlı hasat, bugün sektörü tıkamış durumdadır.
ÇAYKUR’un günlük 9 bin 200 ton olan işleme kapasitesi, özel sektörle birlikte toplamda 16 bin ton seviyelerine ulaşsa da, üreticilerimiz tarafından toplanan 25 bin tonun üzerindeki yaş çay, işlenemez hale gelmiştir. Bu da özel sektör kapılarında yığılmalara neden olmuş, taban fiyatın altında ciddi fiyat düşüşleri yaşanmıştır” dedi.
“YOĞUN HASAT FIRSATA DÖNDÜ”
Rize Ziraat Odası Başkanı Bünyamin Arslan “Üreticilerimizin yoğun hasat yapması sonucu oluşan bu problemi fırsata çeviren özel sektörün, taban fiyatın altında alımlar yaptığını görmekteyiz. Özel sektöre çok fazla yüklenmek istemiyorum; fakat eğer bu çayı işleyemiyorsanız, taban fiyatın altında aldığınızda nasıl işliyorsunuz? Buradan özel sektör firma sahiplerine seslenmek istiyorum: Eğer işleyemiyorsak, o gün çay satın almayalım. Üretici de bu durumu fark ederek hasada ara versin.
Bu teşkilatlanmayı ÇAYKUR, muhtarlar, ziraat odaları ve üreticiler olarak hep birlikte yürütmeliyiz. Özel sektör, bu yığılmaları düşük fiyattan almaya devam ettiği sürece hem kalitesiz çay üreteceğiz hem de sektör tıkanma noktasına gelecektir” dedi.
“ÇAYKUR UYARDI”
Arslan “ÇAYKUR, tüm çayı alacağına dair açıklama yapmıştı; ancak onun da günlük 9 bin tonluk bir işleme kapasitesi var. Eğer biz 20 bin ton çayı ÇAYKUR’a satmaya çalışırsak hem kendi çayımıza hem de yaş çaydan üretilecek kuru çayın kalitesine zarar vermiş oluruz. Biz üreticiler, bu planlamayı yapmak zorundayız. Kendi planlamamızı kendimiz yapmadığımız sürece fırsatçılara zemin hazırlamış oluruz. Bu nedenle, lütfen hasat dönemine ara verelim. Önümüz Kurban Bayramı; çiftçilerimiz bayrama kadar çayı bitirmek istiyor, ancak böyle bir anlayış olmamalı. Bu kadar kısa sürede bu kadar yoğun hasadı işlememiz mümkün değildir. İşleyemediğimiz için hem taban fiyatın altında alımlardan üretici zarar görecek hem de kuru çay kalitesi düşecektir. Burada herkesin sorumluluğu vardır: ÇAYKUR’un, bölge muhtarlıklarının ve ziraat odalarının... Şu an yaşadığımız yoğunluk sürecini yalnızca tek bir şekilde atlatabiliriz: Çayı en iyi saklama koşulu, dalında saklamaktır. Rizeli hemşerilerim, değerli çiftçiler; lütfen üretime ara verelim. Azami şekilde, ÇAYKUR kotaları kadar hasat yapalım ve bu süreci hep birlikte düzlüğe çıkaralım. Eğer biz kotalarımız kadar hasat yapmaz, işleme kapasitesinin üzerinde hasada devam edersek taban fiyatın altında alımlar gerçekleşecektir. Lütfen bir iki gün hasada ara verelim. Eskisi gibi taban fiyat üzerinde alımların gerçekleştiğini hep birlikte göreceğiz. Bu planlamayı ilk olarak biz üreticiler yapmalıyız. Hasat dönemini dalında bekleterek süreyi uzatmak zorundayız. Aksi takdirde fırsatçılar, elimizden ekmeğimizi alacaktır” Dedi.
