Bugün Rize yerel basınında bir haber dikkat çekti: Erzurum Kongresi Rize Delegesi İsmail Hakkı Genç’ın Kızı Kâmuran Hakkı Genç, 99 Yaşında Hayatını Kaybetti. Tüm Mirasını Mehmetçik Vakfı'na Bıraktı.
SESSİZ YAŞADI
Peki kimdi İsmail Hakkı Genç? Erzurum Kongresi'ne Rize Delegesi sıfatıyla katılmış ve Necati Memişoğlu ile birlikte ilimizi temsil etmişti. Bu önemli şahıs yaptıklarıyla tarihte yerini alırken nedense Rizeli Tarihçi Yakup Özkan’ın makalesi dışında hakkında nerede ise hiç yazı yazılmamıştı. Rize Merkeze bağlı Eminettin Mahallesinde tek başına ikamet eden Kâmuran Hakkı Genç, haftada bir ev temizliği için gelen kadın tarafından evinde vefat etmiş olarak bulundu. Kamuran Hakkı Genç, geçmiş yıllarda tüm mirasını Mehmetçik Vakfı’na bağışlamıştı.
VEFA
2018 yılında Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Doç. Dr. Zehra Aslan, beraberindeki öğretim üyeleri ve Tarih Topluluğu öğrencileri ile birlikte Genç’i evinde ziyaret ederek aynı ay içerisinde düzenlenecek konferansa Genç’i davet etmiş ve sohbette bulunmuşlardı. Kamuran Hakkı Genç de Doğu Cephesi Komutanı Korgeneral Kâzım Karabekir’in kızı Timsal Karabekir’in “Babam Kâzım Karabekir ve Mücadelesi” konulu konferansına katılım sağlamıştı.
ERZURUM KONGRESİ VE GENÇ
Erzurum Kongresi, 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 tarihlerinde toplanmıştır. Kongre, Anadolu'daki Ermeni ve Rum isteklerine karşı, Türk vatanının bütünlüğünü korumak, milli hakları savunmak için toplanmıştır. Erzurum Kongresi'ne Rize Delegesi sıfatıyla İsmail Hakkı Genç ve Necati Memişoğlu katılmıştır. Erzurum Kongresi'nde alınan kararlardan özellikle bütün vatanın mevcut durumu ve geleceği ile ilgilidir. Vatanın bir parçası olan Doğu Karadeniz Bölgesi'ni de içine alan kararlar, Rize'nin geleceği ve o tarihten sonra yapacağı işler konusunda yol gösterici olması babında aşağıdaki maddeler oldukça mühimdir.
ZOR ZAMANLAR
Beyannamenin girişinde Karadeniz'deki durum: "Karadeniz sahilindeki Pontus hayalini tahakkuk ettirrnek gayesiyle hazırlıklar yapılması ve sırf bu maksatla Rusya (Karadeniz) sahillerinden göçmen adı altında Rum eşkıya çetelerinin getirilmesi üzerine milletimiz canı ve vatanı hususundaki bu tehlike karşısında endişeye düşmüştür." şeklinde değerlendirildikten sonra Kongre maddelerine geçilmiştir.
İSMAİL HAKKI GENÇ KİMDİR?
İlimizi temsilen kongreye Rize Delegesi olarak katılan dava vekili İsmail Hakkı Efendi 1884 yılında Rize’de doğdu. Babası Gençağaoğlu Ali, annesinin adı ise Fatma’dır. Soyadı kanunu ile Genç soyadını almıştır. 7 kardeşin en büyüğü olan İsmail Hakkı Efendi ilk ve orta tahsilini tamamladıktan sonra zabıt kâtibi olarak çalıştıktan sonra liseyi bitirip dava vekilliğine başladı. Cumhuriyetin ilanından sonra Rize vilayeti encümeni daimi azası oldu. Hazine dava vekilliği yaptı. 1926 yılında Fatma hanımla evlendi, bu evlilikten üç kız çocuğu dünyaya geldi. 1937 yılında Rize vilayeti encümeni azalığından ayrıldıktan sonra Iğdır’a giderek oraya yerleşti. 23 Nisan 1941 yılında Iğdır’da vefat etmiş ve orada defnedilmiştir.
İsmail Hakkı Efendi ve Kızı Kâmuran Hakkı Genç’i rahmetle anıyorum.
Fatih Sultan KAR /İST
