Bas?n ?lan Kurumu Genel Kurulu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcileri Nuri Kolayl?, Mustafa Arslan ve ?evket Erzen, Anadolu’nun büyük bölümünü gezerek yerel gazete sahipleri ile toplant?lar yapt?. Ard?ndan Bas?n ?lan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi ve Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Arslan sorunlar? ve çözüm önerilerini içerin bir rapor kaleme ald?.
KOLAYLI: SORUNLARIN ÇÖZÜM ?Ç?N HER YOLU DENEYECE??Z
Ya?anan sorunlar?n yerinde incelenmesi ve çözüm önerileri geli?tirtmesi amac?yla gerçekle?en ziyaret ve toplant?lar?n çok verimli geçti?ini ifade eden Bas?n ?lan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi ve Gazeteciler Konfederasyonu Genel Ba?kan? Nuri Kolayl?, “Anadolu’yu kar?? kar?? gezerek meslekta?lar?m?z?n sorunlar?n? dinliyor, birlikte çözüm önerileri geli?tiriyoruz. Ülkemizin hemen hemen her ilinde farkl? sorunlar?n ya?and???n? gördük. Sorunlar?n çözümü için hem Bas?n ?lan Kurumu nezdinde, hem de yasa düzenleyiciler nezdinde giri?imlerimiz olacak” dedi.
ERZEN:SORUNLARI YER?NDE TESP?T ETT?K
Bas?n ?lan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi ve Çorum Gazeteciler Cemiyeti Ba?kan? ?evket Erzen de, çal??maya ili?kin olarak yapt??? aç?klamada, “Bas?n ?lan Kurumu Genel Kurulu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcileri olarak tüm Türkiye’yi kapsayan ziyaretler gerçekle?tirdik, meslekta?lar?m?z ve meslek örgütleri ile görü?meler yapt?k, toplant?lar ve birebir görü?meler yolu ile kurumuz çal??malar?, mevzuat de?i?iklikleri konusunda bilgi verdik, sorunlar? yerinde tespit ettik” dedi.
ARSLAN: RAPOR, 67 ?L? DOLA?ARAK HAZIRLANDI…
Türkiye’yi ad?m ad?m dola?arak edinilen izlenimleri rapor haline getiren; Bas?n ?lan Kurumu Anadolu Gazete Sahipleri Temsilcisi ve Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Arslan da, ziyaretlere ili?kin olarak ?unlar? söyledi:
“Yakla??k 5 ay süren bu çal??ma kapsam?nda 67 ?ehrimizdeki meslekta?lar?m?zla görü?erek raporumuzu haz?rlad?k. Sektörümüz için çok yararl? bir çal??may? ba?ar?yla noktalayaca??m?z? umut ediyoruz.”
Mustafa Arslan’?n kaleme ald???, Bas?n ?lan Kurumu Yönetim Kurulu ve Genel Kurul üyelerinin bilgisine sunulan rapor ?öyle:
1-Geçti?imiz y?l ve y?llara oranla resmi ilanlarda büyük oranda dü?ü? ya?and??? gözlenmi?tir.
A-Yerel idarelerin resmi ilanlardan kaç?nma e?iliminde oldu?u
I-?lanlar? –Milli E?itim Bakanl??? ta??ma ihalelerinde oldu?u gibi, birle?tirme,
II-?lanlar? bölmek sureti ile e?ik de?erlerin d???na ta??yarak ilandan kaç?n?ld???,
III-Acil al?m kapsam?na al?nmak sureti ile ilanlar?n yay?mlanmad???,
B- Köylere Hizmet Götürme Birlikleri’nin resmi ilanlardan muaf olmas?, ihalelerde aç?kl?k ve yar??may? engelleyici yönde etki do?urmakta, gazetelerde de ilan yay?mlanmas?na yol açt???,
C- Hastaneler Birli?i Genel Sekreterlikleri’nin kurulmas?ndan sonra özellikle ilçelerin Sa?l?k Bakanl??? ilanlar? ile ilgili s?k?nt?lar ya?ad???,
D-Orman emvali üreten illerimizde Orman Bakanl??? ta?ra te?kilat?n?n Ordu d???nda ihale ilan?ndan kaç?nmakta oldu?u,
E- Özelle?tirmeler nedeni ile ilan kay?plar?n?n ya?anmakta oldu?u,
F-?cra –?flas ?lanlar?’n?n, Yarg?tay 12. Dairesi’nin müteaddit ictihadi kararlar?na ra?men 50 binin üzerinde tiraja sahip gazetelere verilmesinin yayg?n bir yakla??m oldu?u,
2-Küçük iller ve ilçelerde asgari kadronun fazlal???ndan ?ikayet edildi?i,
3-Kurum ?ubesinin yeni aç?ld??? illerde bayi sat???n? yakalama konusunda s?k?nt?lar?n ya?and???,
4-Sorumluluk alan?n?n Büyük?ehir Yasas? nedeni ile artmas? ve benzeri nedenlerle kontrol hizmetlerinde zamanlama sorunu ya?and??? ve genel müdürlük kontrol servisinin gerek Kurum ?ubesi bulunan iller gerekse ihtilaf durumlar?nda kurum ?ubesi olmayan illerdeki kontrol taleplerine cevap vermekte zorland???,
5-Mevzuat?m?zda meydana gelen de?i?ikliklerin gerek gazete sahipleri gerekse kurum ?ubesi bulunmayan illerde ve hatta kurumumuzun ?ubesi bulunan illerde zaman?nda ve yeterince anla??lmad???, e?itim eksi?i oldu?u –??rnak’ta 2011 y?l?nda Genel Kurulumuzun ald??? karar gere?i SGK ve Maliye tahakkuklar?n?n yeterli olmas?na ra?men Valilik Bas?n Müdürlü?ü taraf?ndan, üçer ayl?k dönemlerde ödeme yap?lamamas? durumunda mahsup uyguland???-,
6- Büyük?ehir Yasas?’n?n yak?n zamanda yürürlü?e girmesi nedeni ile idarelerin yeni duruma uyum sa?lamakta zorland???, il özel idarelerinin yapmakta oldu?u i?ler konusunda geç kald???, yeni büyük?ehirlerde uyum sorunun çok daha fazla oldu?u, köylere hizmet götürme birliklerinin büyük?ehirlerde kapanmas? sonras?nda beklenen ilan art???n?n henüz gerçekle?medi?i, büyük?ehirlerdeki ilçe gazetelerinin özellikle icmaller konusunda mesafe kat etmesi gerekti?i,
7- Do?u ve Güneydo?u Anadolu’da gazetelerin hayatiyetinin devam?n?n büyük önem arz etti?i, baz? gazetelerin ola?anüstü ?artlarda yay?nlar?n? sürdürme konusunda inan?lmaz çaba gösterdi?i, çözüm süreci olarak adland?r?lan dönemden sonra meydana gelen olaylar?n olumsuz etkilerinin ya?and??? –Mu? Varto’da bir gazetemizin matbaas?n?n yak?ld???, Van’da baz? gazetelerimizin sahiplerinin ?ehri terk etme seçeneklerini de?erlendirdi?i-, 7-8 Ekim olaylar?ndan sonra bölge insan?n?n art?k huzursuzluk istemedi?i ve olaylara kar??anlar ile neden olanlardan rahats?z oldu?u,
8-?nternet sitelerine de resmi ilan ve reklam verilebilmesini öngören kanun tasla??n?n tedirginli?e neden oldu?u, bu amaçla ilave kaynak olu?turulmas? gerekti?i,
9- 195 Say?l? Kanun’un aç?k amir hükmüne ra?men, resmi ilan ücretlerinin ödemelerinin geciktirildi?i, KDV ve gelir vergisi ödemelerinin ço?u zaman ilan ücretleri al?nmadan yap?lmak zorunda kal?nd???,
10- Sütün santim hesaplamalar?nda ihtilaflar ya?and??? ve yeknesakl???n olmad???,
11- Sütun santim ücretlerinin tespitinde Anadolu Gazeteleri’ne üstlendikleri fonksiyon ve kar?? kar??ya bulunduklar? a??r ekonomik ?artlar da göz önünde bulundurularak pozitif ayr?mc?l?k yap?lmas? konusunda, karar mercii Bakanlar Kurulu nezdinde giri?imde bulunulmas? gerekti?i,
12-Tevkifat uygulamas?n?n pratikte s?k?nt?lara neden oldu?u ve resmi ilanlarda KDV’nin yüzde 1 olarak belirlenmesi gerekti?i,
13- Kamuoyunda y?pranma pay? olarak bilinen uygulaman?n 2,5 y?la inmesi ve sar? bas?n kart? ?art?na ba?lanmas?n?n son derece yanl?? oldu?u,
14-Kurumun bas?n derneklerine yapmakta oldu?u yard?mlar?n tabana yay?lmas? konusunda talep ve serzeni?lerin ya?and???,
15- B?K Kanunu’nun eskidi?i, ihtiyaçlar? kar??lamaktan uzak oldu?u, genel kurul yap?lanmas?nda bas?n gurubunda do?rudan temsil yerine tüm üyeler için seçim ?art?n?n gelmesi gerekti?i, sendikal temsilin toplumda kar??l??? olmad???, ?stanbul-Ankara-?zmir’in gazetesi, gazetecisi ve bas?n meslek örgütünü önceleyen yakla??m?n de?i?mesi, kurumun ?ube olmayan yerlerde temsilcilikle görevlerini yerine getirmesi, Anadolu Gazeteleri’ne de kredi verilebilmesi gerekti?i,
16- BYEGM Sar? Bas?n Kart? Komisyonu’nda da temsil sorunun oldu?u ve düzeltilmesi gerekti?i hususlar? tespit edilmi?tir.
Bu çerçevede;
1-Resmi ilanlar konusunda, 195 Say?l? Kanun, Kamu ?hale Kanunu ve Yarg?tay’?n ?ctihadi Kararlar?’na ayk?r? olmak üzere yerel ve genel idarenin kimi unsurlar?n?n i? ve eylemler içinde olmas? nedeni ile konuya ili?kin yak?n takip ve gerekli hallerde suç duyurusunda bulunulmas?n?n uygun olaca??,
2- Tiraj ve asgari kadro konusundaki mevzuat de?i?ikli?i taleplerinin önce Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulunda sonra gerekiyorsa Genel Kurul’da olu?turulacak bir komisyon taraf?ndan de?erlendirilmesinin faydal? olaca??,
3-Kontrol hizmetlerinde yeni bir sisteme geçilmesi gerekti?i; bu amaçla Genel Müdürlük’ten iki personelle yap?lan denetimler yerine bir Genel Müdürlük bir ?ube müdürlü?ü ve bir bas?n temsilcisinden olu?an kontrol kurullar? ile bu görevin yerine getirilmesinin daha h?zl? ve etkin olabilece?i, ?ube bulunmayan iller içinse Genel müdürlük ve yak?n ?ubelerden bir görevli konusunun de?erlendirilebilece?i,
4-E?itim faaliyetlerine a??rl?k verilmesi, gerek kurum ?ubeleri ve kurum ?ubesi bulunan illerdeki gazetelerin muhasebe ve yaz? i?leri personeline geçmi?te uygulanan e?itimin ivedilikle verilmesi, ilaveten kurum ?ubesi bulunmayan illerde valilik bas?n mü?avirleri e?itiminin en k?sa sürede gerçekle?tirilmesi gerekti?i, yap?lan mevzuat de?i?ikliklerine ili?kin k?sa ve anla??labilir bilginin gazete sahiplerine ula?t?r?lmas? gerekti?i,
5-Do?u ve Güneydo?u’daki özel durum nedeni ile genel müdürlük ve genel kurulca al?nmas? gereken tedbirler olup olmad??? konusunda tespit yap?lmas?, kurum ?ube müdürlükleri ile valilik bas?n mü?avirliklerinden rapor al?nmas?n?n faydal? olaca??,
6-?nternet sitelerine resmi ilan ve reklam verilebilmesine ili?kin yasan?n olumlu oldu?u ve fakat ç?kacak yönetmelikte t?pk? ka??t gazetelerde oldu?u gibi, yay?n yeri, asgari kadro, vergi kayd? ve t?klanma kriterlerinin getirilmesi gerekti?i ilaveten ka??t gazetelerin resmi ilanlar konusunda ola?anüstü s?k?nt?lar ya?ad??? bir dönemde gazetelerin paylar?ndan bir parça koparma kolayc?l???na gidilmemesi ek kaynak olu?turulmas?n?n zaruri oldu?u,
7-Kas?m Genel Kurul gündeminde yer alan bas?n derneklerine yard?m ile sütun santim hesaplama tekni?i konusundaki ad?m?n memnuniyetle kar??land???,
8- Resmi ilan ve reklamlar?n d???nda sektörü konfeksiyon de?il terzi usulü destek paketinin –hazine destekleri, KOSGEB destekleri ve kalk?nma ajanslar? destekleri ba?lam?nda- aç?klanmas? gerekti?i, KDV, SGK i?veren pay?, makine teçhizat deste?i sa?lanmas?n?n hayati önem ta??d???,
9- Yukar?da 12. Maddede ifade edilen yönde Kanunda de?i?iklik yap?lmas? konusunda gayret edilmesi gerekti?i ,
10- B?K Genel Kurulu’nun son y?llarda kurum mevzuat?nda yapmakta oldu?u düzenlemelerin memnuniyetle kar??land???, ayn? çerçevede giri?imlerin devam etmesi gerekti?i, konular? taraf?m?zca de?erlendirilmi?tir.
Anayasa’da kar??l???n? bulan haber alma ve bas?n özgürlü?ünün hayata geçmesi, yerel demokrasinin i?lerli?i, kamu denetiminin gerçekle?ebilmesi, e?itim, istihdam ve ortak toplumsal de?erlerin sürdürülebilirli?i aç?s?ndan Bas?n ?lan Kurumu mevzuat? çerçevesinde verilmekte olan resmi ilan ve reklamlar hayati önemi haizdir. Dünyada çe?itli yöntemlerle bas?na destek verilmektedir. ?ngiltere’de BBC’ye y?ll?k 3 milyar sterlin yakla??k 10 milyar TL kaynak aktar?lmakta, Fransa’da her üniversite ö?rencisine bir adet gazete ücretsiz olarak verilmekte, Azerbaycan’da do?rudan kaynaklarla bas?n desteklenmektedir. Bas?n? besleme haline getirmeden, özgürlük ve özgünlü?ünü korumak, vazgeçilmez bir kamu görevinin yerine getirilmesini sa?layacakt?r. Gezilerimizde tespit etti?imiz, kamu kaynaklar?n? koruma ve benzeri güdüler ile kanunlara ayk?r? olarak ilanlardan imtina etme, her ?eyden önce kamu yönetiminde ?effafl??? engelleyen , kamu menfaatini haleldar eden bir durumdur.
Geçti?imiz 50 y?lda, yerle?ik gelene?i, adil duru?u ile temayüz eden B?K, Türk Bas?n?’n?n kurumsalla?mas? noktas?nda vazgeçilmez bir görevi ba?ar? ile yerine getirmi?tir. Gelinen noktada, yap?sal dönü?ümle, t?pk? çevrenin merkeze yürüyü?ünde oldu?u gibi, Türkiye’nin çok renkli, çok sesli ve zenginli?inin ifadesi olan Anadolu Bas?n?’n? ya?atacak, kurumsalla?t?racak, örgütleri ile güçlü k?lacak bir B?K özlemimizdir.
Öte yandan, B?K eli ile yaz?l? bas?n desteklenirken, ayn? kamu görevini yerine getiren radyo ve televizyonlar?n reklamlar?ndan pay al?nmas? tezat te?kil etmektedir. Yaz?l? bas?n ve görsel ve i?itsel bas?n ile elektronik medya denetime tabi kamu kaynaklar? ile kamu yarar?na olmak üzere desteklenmeli, bu alanda bir yakla??m bütünlü?ü sa?lanmal?d?r.
